Counsolo-majour
Symphytum officinale
Boraginaceae
Àutri noum : Erbo-di-cime, Erbo-dei-sùmi, Empés.
Nom en français : Grande consoude.
Descripcioun :La counsolo-majour es uno grando erbo que trachis en ribo d'aigo. Se recounèis à si cimo denso de flour blanco, souvènt jaunasso, e subretout à si fueio en lanço emé un pecou que porto de gròssis alo que couron sus la cambo (fotò).
Usanço :Au contre de ço que se vèi escri d'eici d'eila, vau miés la pas manja que caup d'alcalouïdo empouissounant pèr lou fege. Es uno planto vertuouso qu'èi poussible d'utilisa en emplastre contro d'ùni proublèmo de pèu (macaduro, blaveiròu e subretout li bruladuro), de muscle, d'articulacioun, d'estorso etc. Soun noum fai pensa à-n-utilisacioun contro li cime...
Port : Grando erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Symphytum
Famiho : Boraginaceae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Palun
- Prado umido
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Symphytum officinale L., 1753
Aliguié
Sorbus aria
Rosaceae
Àutri noum : Aligié, Aliguié rouge, Alouchié, Ariguié, Aubaliguié.
Noms en français : Alisier blanc, Alouchier.
Descripcioun :L'aliguié o aligié es un pichot aubre coumun de colo e mountagno. Li fueio soun entiero, dentado e proun blanco dessouto. Li bourroun pegon pas jamai. Li fru rouge deforo e jauno dedins soun manjadis.
Usanço :"Leis aligié fan de pigno de fruit jaune aqui, quand soun madur [...], leis auceloun òu manjon bèn acò ; es un aubre que pouò veni gros." (D. Camatte, Senès in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li fru (alijos), soun astringènt, devènon manjadis un cop a jala. A passa tèms, di tèms de carestié, lis alijo secado e mòuto, mesclado à la farino d'òrdi, servien à faire de pan.
Port : Aubre
Taio : 2 à 20 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Sorbus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 10 à 16 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai
Liò : Fourèst claro
- Faio
- Blachiero
- Roucaio
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Mediterranenco-Atlantico
Ref. sc. : Sorbus aria (L.) Crantz, 1763